نامه

من همیشه در رویای خود زندگی کرده ام. من آنقدر کم در موردِ آنچه دیگران زندگیِ حقیقی می نامند می دانم، که هرچه به خاطرات خود بر می گردم،تنها رویاهای خود را به یاد می آورم و در میانِ آن ها، اندک خاطراتی از آنچه دیگران، آن را زندگیِ حقیقی می خوانند. رویاهایی که مرا با خودم آشتی داده اند و تردید های قلبم را در مورد ارزشِ حقیقت زدودند.
هروقت به ناچار و برای لحظاتی به جهانِ حقیقیِ آن ها که آن هم چیزی جز کابوسِ سرد، ثابت، و بی تغییر و مشترک و مخلوقِ همه ی آن هایی است که رویا دیدن را باور ندارند باز می گردم،حس می کنم ترانه ای را گم کرده ام که دیگر نمی شنوم و چیزی داشتم که هر لحظه فراموشش می کنم و می دانم که فراموشش کردم. و این دانش بر گم شدن در کابوس مشترک دیگران ، آه ، که چه رنجِ بزرگی است. می دانی! من به خود قول داده ام که هرگز در این کابوس گم نخواهم شد.

نامه‌های داستایفسکی